Konya Bilim Merkezi BilimUp
 / 

Sanayi Devriminin Gerçekleşmesinde Kahvenin Rolü Olabilir mi?

Beyza Gizem Yıldırım
2 dk
1107

Kafein dünyadaki en popüler psikoaktif ilaçtır ve birçok insan bunu kahveden alır. Bu yüzden kahvenin dünyadaki en yaygın kullanılan psikoaktif madde olduğunu söylemek yanlış olmaz. Öyle ki kahvenin keşfinin Aydınlanma Çağı ve Sanayi Devrimi’nin yükselişine katkıda bulunduğu söylenir. Kafein kapitalizmin yükselişine de yardımcı olmuştur.

Diğer içeceklerle karşılaştırıldığında kahve içmek dünya üzerinde yeni bir eylemdir. Afrika’dan Orta Doğu’ya ve oradan da batıya yalnızca birkaç yüzyıl öncesinde yayılmıştır. Esasen kafein Avrupa’ya gitmeden önce Avrupalılar günün büyük bir bölümünde sarhoş olurdu. İnsanların kahvaltıda bile alkol tüketme alışkanlığı vardı. Temiz suya ulaşım zordu ve hastalık ihtiva ediyordu ancak fermantasyon süreci geçirdiği için alkol içecek olarak daha güvenliydi. Çocuklardan yaşlılara herkes su yerine alkol tüketiyordu ve bu insanlardaki rasyonaliteyi kaybettiriyordu. 17. yüzyıldan sonra kahve tüketimi Avrupa'da yaygınlaşmaya başladı. Şehrin birçok noktasında kahvehaneler açıldı. Dönemin büyük bilim insanlarından Newton'ın bir kahve hayranı olduğu, Aydınlanma'nın sembol isimlerinden Voltaire’in günde 72 fincan kahve içtiği biliniyordu. Bu yeni içecek Batı medeniyetinin düşünme ve çalışma biçimini değiştiriyordu. Kafein onları süper üretken bir toplum haline dönüştürdü. Kafeinin odaklanmayı, hafızayı ve öğrenme yeteneğini geliştirdiğini öne süren araştırmalar var. Peki bu madde bu enerjiyi nasıl sağlıyor?

Kafein Etkisi

Bir fincan kahve 5 kaloridir. Aslında kafein geleceğinizden enerji alır ve bugüne verir. Kafein molekülü adenosin adı verilen bir kimyasal tarafından işgal edilen bir reseptöre sahiptir. Adenosin gün boyunca biriken, sizi yorgun hissettiren ve beyni uykuya hazırlayan kimyasaldır. Kafein araya girer ve bu reseptörü bloke eder. Böylece asla o yorgunluğu hissetmezsiniz. İçtikten 6 saat sonra bile alınan kafeinin yarısı vücutta tutulur. Yalnızca sabah kahvesi içseniz bile derin uyku kalitesi etkilenebilir. Derin uyku rüyasız ve beyin için kritik olan bir uyku türüdür. Bir tür zihnin disk temizlediği zaman dilimi olarak ifade edilebilir.

Uykuya verdiği zararlar haricinde kahvenin birçok rahatsızlığı önlediği ve güçlü antioksidanlar içerdiği de ortaya konmuştur. Kahve çekirdekleri binden fazla sayıda bileşik içerir. Bu bileşiklerin bazıları sağlıklı antioksidanlardır. Ancak bir araştırmaya göre kahvede kolesterol seviyesini yükseltebilecek başka maddeler de var. Ancak filtre kahve filtreleme işlemi sayesinde kolesterolü yükselten bileşikleri önlemiş olur. En son yapılan araştırmalara göre kahve içmek karaciğer ve rahim kanserleri, kardiyovasküler rahatsızlıklar, tip2 diyabet ve alzheimer gibi hastalıkların riskini azaltır. FDA günde 400 mg'dan fazla kafein önermiyor. Bir kupa kahvede yaklaşık 142 mg kafein vardır. Yani günde 3 kupa kahveden fazlası tüketilmemeli. Peki siz gün içinde kaç bardak kahve içiyorsunuz?

Kaynakça
  1. Nawrot, P., Jordan, S., Eastwood, J., Rotstein, J., Hugenholtz, A., & Feeley, M. (2003). Effects of caffeine on human health. Food Additives & Contaminants20(1), 1-30.

  2. Jamieson, R. W. (2001). The essence of commodification: Caffeine dependencies in the early modern world. Journal of Social History35(2), 269-294.

  3. Fredholm, B. B. Notes on the history of caffeine use. FB Hofmann, München, 1.

  4. Fredholm, B. B. (1995). Adenosine, adenosine receptors and the actions of caffeine. Pharmacology & toxicology76(2), 93-101.

Benzer Makaleler
Mor Yiyeceklerin Mucizesi: Antosiyanin
Bilinenin Aksine Tuzlu Yiyecekler  Susatmıyor, Acıktırıyor
Çok Düşününce Neden Çok İş Yapmış Gibi Yoruluruz?
2022 Bilimin En'leri
Bebeklere Bal Yedirmek Zararlı mı?
2022’ye Bilim Kurgu Hissi Veren  Biyomedikal Gelişmeler
Yeni Doğan Bebekler Neden Güzel Kokuyor?
Sadece Patates Yiyerek Yaşayabilir miyiz?
Fallara İnanır Mısınız? Forer Barnum Etkisi
Kalori Nedir? Neden Kalori Hesaplarız?
ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER