Ha-ha-hapşuuuu! Çoğu zaman hapşırdıktan sonra çevremizdekilerin çok yaşa/iyi yaşa dileklerini duymuş ve "sen de gör" karşılığını vermişizdir. Karşılıklı iyi dileklerde bulunulan bu tepkinin gerçekten iyi yaşamaya katkı sağladığı doğru mudur?
Zamansız ve ani bir şekilde ortaya çıkan bu vücut tepkisine hangi durumların sebep olduğunu az çok yaşayarak deneyimlemişizdir. Örneğin; burnumuza karabiber, tarçın ya da toz kaçtığında ya da grip ve nezle gibi üst solunum yolu hastalıklarına yakalandığımızda birçok kez hapşırdığınızı hatırlarsınız. Peki, neden hapşırıyoruz? Gelin, yapılan bilimsel açıklamalara birlikte bakalım.
Cleveland'da University Hospitals Case Medical Center'dan alerji uzmanı Dawn Zacharias hapşırma durumunu şöyle açıklıyor: Hapşırma ilk olarak nefes aldığımızda nefesle birlikte burnumuza giren parçacıklarla başlar. Sonrasında burun mukozamıza yapışan bu parçacıklar vücutta histamin adı verilen bileşiğin salınımını sağlar. Histaminler de burunda yer alan sinir hücrelerini rahatsız eder ve hücreler kaşıntı yapan şeyi dışarı atmak isterler. Böylece, karın ve diyafram gibi birçok kasın verdiği bir tepki olarak ani, hızlı ve gürültülü bir soluk verme durumu olarak hapşırma gerçekleşir. Hapşırdığımızda çıkan havanın hızı saatte 160 km'dir.
Bazı durumlarda ise hapşırmanın hemen ardına gizlenmiş bir başka hapşırık da onu takip eder. Birden fazla hapşırmanızın nedeni ilk hapşırığınızın görevini yeterince yerine getirmemesinden ve rahatsızlık veren şeyin ilk seferde dışarı atılamamasından kaynaklıdır. Her insanın burnunda yapışan şeyi hapşırıkla dışarı atma gücü farklıdır. Bu da bazılarımızın neden bir kez, bazılarımızın neden beş kez hapşırdığını ve elinde mendille dolaştığını açıklamaktadır.
Birçok "iyi yaşa" dileği almaya neden olan hapşırık vücutta bulunan yabancı maddelerin dışarı atılmasını sağlayan doğal bir mekanizmadır. Bu sebeple bu refleks sağlık açısından çok önemlidir ve iyi yaşa dileğini gerçekten hak etmemizi sağlar. Ayrıca hapşırık sonrasında eğer kendinizi halsiz hissederseniz bol bol C vitamini içeren yiyecekler tüketerek ve dinlenerek bu durumu atlatabilirsiniz.
İşte o zaman hapşırırsanız endişelenmeyin, çok yaşayacaksınız!
