Marketlerde süt reyonlarında bir farklı süt çeşidi olarak karşımıza çıkar laktozsuz süt. Diğer çeşitlere nazaran içerisinde normalde olan bir maddeden, laktozdan yoksunluğu ile iftihar edercesine raflarda yerini alır. Yoksa normal sütten daha mı tatlı, bu yüzden mi tercih ediliyor? Bu sütün normal bir sütten farkı tam olarak nedir ve neden bu süte ihtiyaç duyulur hiç düşündünüz mü?
Laktoz iki küçük şeker molekülü olan glikoz ve galaktozun oluşturduğu yani disakkaritler kategorisine ait bir şeker türüdür. Laktoz, sütte doğal olarak bulunan bir şeker molekülüdür. Bu nedenle süt şekeri olarak da tanımlanmaktadır. Laktoz bazı insanlar için sindirimi zor olabilen bir şeker türüdür. Laktoz şekeri direkt olarak ince bağırsaktan emilemez. Laktozu sindirebilmek için laktaz adı verilen, laktozun yapıtaşları olan glikoz ve galaktoza parçalayan enzime ihtiyaç vardır. Böylece daha küçük şeker molekülleri, herhangi bir rahatsızlık vermeden ince bağırsakta tek tek emilebilir.
Laktozsuz süt, laktoz içermeyen ticari bir süt ürünüdür. Laktoz sindirimi bazı insanlar için zor olabildiğinden gıda üreticileri, normal inek sütüne laktaz enzimi ekleyerek laktozsuz süt üretirler. Laktozsuz süt, laktozun sindirilmesine yardımcı olmak için laktaz içermesine rağmen normal sütle aynı besin profiline sahiptir. Laktozsuz süt normal süt gibi harika bir protein kaynağıdır ve bir fincanında yaklaşık 8 gram kadar protein içerir. Kalsiyum, fosfor, B12 vitamini ve riboflavin gibi önemli mikro besinleri de yine bünyesinde yüksek seviyede bulundurur. Ayrıca birçok türü, sağlığımız için önem arz eden ancak yalnızca birkaç gıda kaynağında bulunan bir vitamin olan D vitamini ile zenginleştirilmiştir. Bu nedenle, normal sütün sağladığı temel besinlerden hiçbirinden mahrum kalmadan laktozsuz süt tüketilebilir.
Laktoz içermeyen süt, laktozu parçalamak için kullanılan enzim olan laktaz içerdiğinden, laktoz intoleransı olan kişiler için sindirimi daha kolaydır. Çoğu insan, sütteki ana şeker türü olan laktozu sindirme yeteneği ile doğar. Bununla birlikte, küresel nüfusun yaklaşık yüzde yetmiş beşinin yaşlandıkça bu yeteneği kaybettiği ve bunun da laktoz intoleransı olarak bilinen bir duruma yol açtığı gözlemlenmektedir. Bu değişiklik tipik olarak iki ila on iki yaşlarında ortaya çıkar. Bazıları yetişkinlik döneminde laktozu sindirmek ve parçalamak için gerekli enzim olan laktazın aktivitesinde azalma yaşar. Laktoz içermeyen süt ilave laktaz içerdiğinden, laktoz intoleransı olanlar için tolere edilmesi daha kolaydır ve bu da onu normal süte iyi bir alternatif haline getirir.
Laktoz intoleransı, laktoz içeren yiyecek veya içecekleri tükettikten sonra şişkinlik, ishal ve gaz gibi semptomlarının ortaya çıktığı bir durumdur. Laktoz intoleransı olan kişilerin vücutlarında laktaz adı verilen bir enzim türü yoktur veya çok az üretilmektedir. Laktaz, ince bağırsaklarda bulunan hücreler tarafından salgılanır. Laktaz enzimi laktoz şekerinin sindirilmesi ve vücut tarafından emilmesi için gereklidir. Enzim bunu laktozu iki temel şekere parçalayarak yapar: glikoz ve galaktoz. Laktoz, daha basit bir şekere uygun şekilde parçalanıp ince bağırsaklarda emilmeden kalın bağırsaklara geçtiğinde, toplu olarak laktoz intoleransı belirtileri olarak adlandırılan gaz, şişkinlik ve mide ağrısının oluşmasına neden olur.
Laktoz intoleransı olan çoğu kişi, semptom göstermeden bir miktar laktoz tüketebilir. Farklı insanlar bahsedilen semptomlar göstermeksizin farklı miktarlarda laktozu tolere edebilir. Laktoz intoleransı, dünyanın bazı bölgelerinde diğerlerinden daha yaygındır. Afrika ve Asya'da çoğu insanda laktoz intoleransı vardır. Kuzey Avrupa gibi bazı bölgelerde, birçok insan bebeklik döneminden sonra laktozu sindirmelerini sağlayan bir gen taşır ve laktoz intoleransı daha az yaygındır. Bebeklerin çoğu laktozu sindirebilirken, birçok insan bebeklikten sonra laktozu sindirme yeteneğinde azalma durumu geliştirmeye başlar. Uzmanlar, dünya nüfusunun yaklaşık %68'inde laktoz intoleransı olduğunu tahmin ediyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde, insanların yaklaşık yüzde otuz altısında laktoz intoleransı vardır.
Laktozsuz süt ile normal süt arasındaki dikkate değer bir fark, lezzettir. Laktoz içermeyen süte eklenen enzim olan laktaz, laktozu iki basit şekere ayırır: glikoz ve galaktoz. Damak tadınız bu basit şekerleri karmaşık şekerlerden daha tatlı olarak algıladığından, laktozsuz süt normal sütten daha tatlı bir tada sahiptir.
Laktoz intoleransı olan bireyler için laktozsuz süt vazgeçilmez derecede faydalı bir alternatiftir. Bunun dışında laktozsuz süte dair sayılabilecek başka faydalarda vardır. Örneğin, laktozsuz süt daha kolay sindirilebilir. Normal sütten farklı olarak, laktoz içermeyen süt vücudunuz tarafından işlenebilir ve midenizi aşırı gaz veya sıvı ile doldurmaz. Bir başka faydası ise laktozsuz sütün bebeklerde koliği önlemesidir. Anne sütü bebekler için en iyisidir. Bununla birlikte, anne sütüne erişilemediği ve annelerin mama sunmaktan başka çaresi olmadığı durumlar vardır. Bu gibi durumlarda ortaya çıkan sorun, süt ürünlerinin bebeklerde kolik yani gaz sancısı yapmasıdır. Laktozsuz süt tercihi ile doğru vitamin ve mineral dengesi korunurken kolik sorununa son verilebilir.
