Yaz aylarında çokça tüketilen kabak ile yemek yapmaya çalıştığımızda ellerinizin sonrasında yeşil bir tabaka ile kaplanarak sertleştiği, hareketlerinizi bir miktar güçleştirdiği olmuştur. Peki neden? Kabak kestikten sonra ellerimize, cildimize ne oluyor?
Kabak ve balkabağı yaz ve sonbahar aylarında bol miktarda bulunur. Mevsimin bu leziz yiyecekleri, görünümü güzel, yemesi lezzetli olsa da, konu cildiniz olduğunda çirkin bir durumu da tetikleyebilir. Buna 'Kabak Elleri' denir. Texas Tech Üniversitesi Sağlık Bilimleri Merkezi'nde dermatoloji ve dermatopatoloji alanında doçent olan ve aynı zamanda bitki biyolojisi alanında da geçmişi olan Dr. Michelle Tarbox ‘Kabak Elleri’ olgusunun tahriş edici bir kontakt dermatit olduğunu belirtmiştir. Reaksiyon, kabağa dokunduktan sonra 10 ila 15 dakika içinde çok çok hızlı bir şekilde gerçekleşme eğilimindedir. Tipik olarak bu durumla tanımlanan cilt hissi değişikliği, bir gerginlik hissidir. Kabakta çok ince bir balçık yapısı olduğunu ve onu tuttuğumuzda parmaklarımıza bulaşarak ve çıkması oldukça zor bir hal aldığını belirtmiştir. Kuruduğunda sertleşmesi ellerdeki gerginlik hissinin ana sebebidir. Bu balçık tabakası sonrasında soyulur. Bu soyulma cildin soyulması değildir. Bu durum bir tür tıbbi reaksiyon ya da kabak alerjisi değildir.
Dr. Michelle Tarbox bazı insanlarda bu sertlik hissine kızarıklık ve kaşıntıların da eşlik ettiğinden söz etmiştir. Tam açıklaması yapılabilecek nitelikte kabak ve balkabaklarındaki hangi maddenin bu soruna neden olduğunu tam olarak belli değildir.
Dr. Tarbox, her kabağın aynı tepkiye sebep olmayacağından da bahsetmiştir. Kabağın türüne, mahsulün kökenine, kabağa maruziyet süresine, kabağın olgunluğuna bağlı olabileceğini belirtmiştir. Takdir edersiniz ki her kabak maruziyetimizde böyle bir durumla karşılaşmıyoruz. Farklı çeşitler ve farklı bitkiler, değişen seviyelerde tahriş edici maddeye sahip olabileceğinden bu durum değişkendir. Neyse ki, önleme söz konusu olduğunda çözüm basittir. Genel öneri, eğer bir kişi bu tür çiğ meyve veya sebze hazırlarken çoğu kez bu reaksiyonu deneyimliyorsa, bu bitkiyi bir dahaki sefere kullandığında benzer reaksiyonlarla karşılaşmamak için bariyer koruması kullanması gerektiğidir. Cilt ile tahriş edici kimyasal arasındaki teması önlemeye yardımcı olmak için gıdaya uygun her türlü eldiven giymek bu bariyeri yeterince sağlayacaktır.
Önceden dermatiti olan kişiler içinse tahriş edici şeylere karşı zaten daha az korumaya sahip olduklarından çoğu zaman bu tarz bariyerler yeterli değildir. Bu kabak elleri dermatiti olan kişiler için daha muhtemeldir. Zira bu insanların ciltleri çok daha hassastır.
Kabak Elleri İçin En İyi Tedavi Nedir?
Kabak kesimi sonucu ellerde oluşan sertleşmiş jelimsi tabakanın sadece sabunla çıkması zordur ve elleri ovalamak için tuz veya şeker gibi bir şey kullanılması soyulması kolaylaştıracaktır. Çok daha fazla reaksiyon gösteren ciltler içinse Dr. Tarbox, yine öncelikli olarak cildin hafif bir sabunla yıkanmasını önermiştir. Ayrıca en iyi çarelerin merhem veya vazelin olduğunu, çünkü bunların cildi tahriş edebilecek kimyasallar içerme olasılığının daha düşük olduğunu belirtmiştir. Fakat gerçekten ciddi alerjik reaksiyon boyutundaki durumlarda antihistaminikler kullanılmalıdır. Kabak alerjisi durumu kabak eller olgusundan çok daha ciddidir. Alerji kapsamında bedeniniz daha farklı reaksiyonlar gösterebilir. Temas edilen alanın jelimsi yapısı ile kaplanarak serleşmesinin aksine alerjik reaksiyonlarda kızarıklık şişme, kaşıntı muhtemeldir. Bu artık kabak eller durumunun ötesinde reaksiyonunuzun alerjik bir yanı olduğunun belirtisidir.
Kabak Eller Oluyorsa Artık Kabak Yememeli Mi?
Bu soru Texas Tech Physicians'ta alerji uzmanı ve immünolog olan Dr. James Tarbox’a yöneltiğinde yanıtı şu olmuştur: "Reaksiyonun ciltte lokalize olduğu görülüyor ve bu durumdan etkilenenler hala kabak yiyebiliyor”.
Her iki doktor da, bu meyvelerin uygun şekilde hazırlandığında, yani pişirildiğinde, gastrointestinal bir tepkiyi tetikleme eğiliminde olmadıklarını belirtti. Bu, bazı kişilerin kabaklara karşı sistemik alerjisi olmayacağı anlamına gelmez elbette. Ancak yalnızca ciltte gözlemlenen sertlik hissi ve balçık sonrasında kabak gibi bir sebzeyi beslenme diyetinizden çıkarmanız kesinlikle önerilen bir durum değildir.
Bunun anlamı kabak mücverinizi, balkabağı çorbanızı, spagetti kabaklı makarnanızı ve sonbaharın favori tatlısı balkabağı tatlısını ve daha nice keyif aldığınız kabak yemeklerini menülerinizden çıkarmanıza gerek yoktur. Kabak ellerden kaçınmak için yalnızca muhtemel reaksiyon için önlem almanız yeterli olacaktır. Önlem alınmaması durumunda oluşan jel ve sertlik hisside belirtilen yöntemlerle birkaç gün içerisinde geçecektir.
