Konya Bilim Merkezi BilimUp

Hayvanlar Neden Diğer Hayvanların Yavrularına Bakar?

Beyza Gizem Yıldırım
2 dk
917

Sosyal medyada farklı türdeki canlıların yavrularına annelik yapan hayvanların görüntüleri oldukça popüler. Alloparenting, bir birey tarafından soyundan olmayan bir genç için sağlanan herhangi bir ebeveyn bakımını sınıflandırmak için kullanılan bir terimdir. Kendilerine ait olmayan yavrulara bakan canlılar (Alloparenting) doğada iki yüz yetmişten fazla türde görülen bir özelliktir. Başkalarının yavrularına ebeveynlik yapan hatta buna oldukça istekli olan canlılar şaşırtıcı gelebilir. Sonuç olarak başka bir canlının genlerini taşıyan bir yavruya ebeveynlik ediyorlar. Kaynaklarının enerjilerinin bir kısmını evlat edindikleri canlılar için tüketmek zorundalar. Örneğin; bir anne deniz samuru yavrusuna bakacak enerjiye sahip olmak için her gün vücut ağırlığının üçte birinden fazla besin bulmak zorundadır. Hatta kendine ve çocuklarına bakacak yeterli kaynağa sahip değilse doğumdan sonraki ilk birkaç hafta içinde yavrusunu terk edebilir. Tüm bunlara rağmen neden başkalarının yavrularının bakımını üstleniyor olabilirler ki?

Neden Hayvanlar Alloparenting Yapar?

Bu durumun birden fazla sebebi olabilir. Genellikle akvaryumda veya bir bakım merkezindeki hayvanlarda daha sık görüldüğü gözlenmiştir. Çünkü, bu hayvanlar için kaynaklar sınırlı değildir. Bakıcılar tarafından gerekli besin sağlanmaktadır. Böylelikle ebeveynler bakımları altındaki yavruların sağlıklı ve iyi beslendiğinden emin olduğundan annelik konusunda içgüdüsel eğilimlerini dinlemeye yatkın olur. Bazen bu doğal içgüdü tıpkı biyolojik bir ebeveynlik dürtüsü kadar güçlü olabilir. Biyologlar bu durumun fizyolojik olarak anneliğe hazırlanmış olmalarından kaynaklandığını düşünüyor. Çünkü, bu vakaların çoğu yakın zamanda kendi yavrularını kaybetmiş ebeveynleri içerir ve bu kayıp emzirme döneminde gerçekleşmişse hala vücutlarında bebeklerle ilgilenmelerini söyleyen hormonlara sahip olurlar. Ayrıca hayvanların yavrularını tanıma mekanizmaları çok iyi gelişmemiştir. Örneğin, guguk kuşları başka kuşların yuvalarına yumurtalarını bırakır ve farklı türdeki yavrulara ebeveynlik edebilir.

Çoğunlukla anne kuşlar kendi yuvalarındaki yavrulardan birini yanlışlıkla reddetme riskine girmemek için yuvadaki her yavruyu beslemeyi tercih eder. Bazı türlerde ise üreme alanları o kadar kalabalıktır ki yavruların tam olarak ebeveynlerini bulması mümkün olmaz. Bu yüzden ebeveynler yakınlarındaki tüm yavrularla ilgilenir. Ayrıca bu koruyucu ebeveynliğin getirdiği farklı özellikler de vardır. Animal Behaviour Dergisi'nde 2015 yılında yayımlanan bir makalede, yavru yetiştiren Çizgili Afrika Fareleri'nin, yetiştirmeyenlere göre labirentte yollarını daha hızlı hatırlayabildiklerine dair kanıtlar bulunmuştur.

Son olarak bir hayvanın bir gün kendi bebeğine sahip olma şansını artırabilir. Evlat edinme eyleminin ve düzenli emzirmenin yumurtlamayı uyarmaya yardımcı olduğu bilinir. Böylelikle kendi üreme şansını artırmış olur ki bu hayvanlar aleminde bir statü gösterisidir. Örneğin; erkek babunlar yavrularını tımarlarken ve bakım yaparken görülürlerse sosyal statülerini geçici olarak yükseltir ve diğer saldırganlardan korunmuş olurlar.


Kaynakça
  1. Emmott, E. H., & Page, A. E. (2021). Alloparenting. Encyclopedia of evolutionary psychological science, 210-223.
  2. Kenkel, W. M., Perkeybile, A. M., & Carter, C. S. (2017). The neurobiological causes and effects of alloparenting. Developmental neurobiology77(2), 214-232.
  3. Stone, A. I., Mathieu, D., Griffin, L., & Bales, K. L. (2010). Alloparenting experience affects future parental behavior and reproductive success in prairie voles (Microtus ochrogaster). Behavioural processes83(1), 8-15.

Benzer Makaleler
Bitkiler de Konuşur
Kahve ya da Çay Tercihimizi Genler mi Belirler?
Arılar Kovanlarını Nasıl Koruyor; Propolis ve Arı Sütü
Uyku Gerçekten Dinlendirir Mi?
Tükürük Ne İşe Yarar?
Hapşırmak Sadece İnsanlara Mı Özgüdür?
Böcekler Neden Işık Etrafında Toplanır?
Aksolotl Semenderleri Beyinlerini Nasıl Yenileyebiliyor?
Acıyı Algılayamayan Beynimiz Nasıl Ağrıyor?
İlk Hücre Teorisi: Yaşam Nasıl Ortaya Çıktı?
ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER