Konya Bilim Merkezi BilimUp

Çerezleri Kabul Ediyor Musunuz? Nedir Bu Çerezler?

Beyza Gizem Yıldırım
4 dk
1183

NEDİR BU ÇEREZLER?

İnternette gezinirken bir web sitesine tıkladığınızda ekranınızı kaplayan ve çerezlere izin vermenizi isteyen bildirimlerle kesin karşılaşmışsınızdır.Hatta onları sinir bozucu bulmuş olabilirsiniz. Peki tam olarak nedir bu çerezler? Bilgisayarınızda ne yapmak için izin istiyorlar?

En temel haliyle bir çerez, web sitesinde gezinirken bilgisayarınıza depolanan küçük veri parçalarıdır. İnternetteki tüm faaliyetinizi ve tarama etkinliğinizi takip etmek ve ona uygun reklamlar önermek gibi bir çok fonksiyona sahip olabilirler .İzin verdiğiniz çerezler sayesinde web uygulamaları dinamik kişiye özgü içerikler sunabilirler.Webdeki tüm etkinliğimizi çerezler takip ederler. Eğer gün içinde bir kahve makinası arattıysanız sosyal medyada karşınıza kahve makinası reklamları çıkması çerezlerin işidir.Ayrıca çerezler hatırlatma gibi basit işlevlere de sahiptir. Kullanıcı adı ve parola bilgilerinizi tutar böylece oturum açmak için her defasında bu bilgileri girmenize gerek kalmaz.Çerezler aynı zamanda web sitelerinin kaç farklı ziyaretçi tarafından tıklandığı bilgisini takip etmelerini sağlar. Her bir çerezin kendi id numarası olduğundan bir kullanıcı aynı siteyi günde birkaç kez ziyaret etse bile bunu bir ziyaret olarak sayılmasını sağlar böylece sitelerin sahipleri kendi web sitelerinin trafiği hakkında daha doğru verilere sahip olurlar.




ÇEREZLERE İZİN VERDİĞİNİZDE BİLGİSAYARINIZDA NELER OLUYOR?

Bir web sitesinde çerezleri kabul et butonuna tıkladıktan sonra bilgisayarınıza kendi benzersiz tanımlayıcı koduna ait bilgiyi yerleştitirir. Artık web sitesi oturumunuzu takip etmek için bu kimliği kullanır. Oturum web sitesinden çıkana kadar tüm ziyaretinizin genel adıdır. Alışveriş sepetinize hangi ürünleri koyduğunuz veya hangi ürünleri daha çok incelediğiniz gibi veriler işlenir ve benzer ürünler önerilebilir. Hatta web sitesini kapatıp geri gelseniz bile sonrasında kullanılacak veri kaydedilmiş olur.Bir çerez yalnızca bir web sayfasına özgü değildir.Bir sayfada kabul ettiğiniz çerezler farklı sitelerde de etkinliğinizi takip edebilirler. Bu tür çerezlere üçüncü taraf çerezler adı verilir.

COOKİE ADI NERDEN GELDİ?

Peki ingilizce de Cookie(kurabiye) bizde çerezler olarak tanımlanılan bu kavramın ismi nerden geldi ?

Genç bir programcı olan Lou Montuli online alışverişte sepet verilerinin sunucuda çok fazla bellek işgal ettiğini fark eder. Bu verileri herkesin kendi bilgisayarına depolamanın bir yolunu bulmayı düşünür. Sunucu alanından tasarruf edecek ve bu web sitelerine kazanç sağlayacak sunucu ve kullanıcı bilgisayarı arasında küçük bir bilgi parçası ileterek bir sisteme ne zaman giriş yapılacağını belirlemek için kullanılan eski bir bilgi işlem belirtecini düşündü. Bu bilgi işlem belirtecine sihirli çerez" deniliyordu .Sihirli çerez verileri birkaç kez gönderilip alındıktan sonra bile değişmeden tutan bir veri programı paketiydi. Sonrasında bu konsepti web de gezinirken kullanma fikrine uyarladı.Böylelikle günümüzün çerezleri doğmuş oldu. Ancak bir çok konuda yardımcı olabilecekleri gibi web sitesinin hakkımızda topladığı verileri nasıl kullanmaya karar verdiğine bağlı olarak kişisel verilerimizin ihlali de söz konusu olabilir.Bu yüzden çerez kullanılan her bir web sitesini ziyaret ettiğinizde şu bildirimi alırsınız: “Alışveriş deneyiminizi iyileştirmek için yasal düzenlemelere uygun çerezler (cookies) kullanıyoruz detaylı bilgiye Çerez Politikası'ndan erişebilirsiniz.” Çünkü bu şirketler çerez politikalarını yayınlayıp çerezleri nasıl kullandıklarına dair sizi bilgilendirmekle yükümlüler.


Kaynakça
  1. Oppenheimer, M. S. (2006). Internet cookies: When is permission consent. Neb. L. Rev.85, 383.
  2. Pierson, J., & Heyman, R. (2011). Social media and cookies: challenges for online privacy. info.
  3. Aziz, A., & Telang, R. (2016). What is a digital cookie worth?. Available at SSRN 2757325.

Benzer Makaleler
Nanosensörler Kalp Krizini Tespit Edebilir Mi?
Gramofonlar Nasıl Çalışır?
Elektronik Atık Sorunu Çözülebilir Mi?
Arkeolojik Bulguların Yaşı Nasıl Hesaplanıyor?
Tuz Tanesi Boyutunda Fotoğraflar Çeken Kamera
Kan Vermeden Değerlerinizi Ölçmenin Bir Yolu Olsa Nasıl Olurdu?
Web Siteleri Temalarıyla Kullanıcılarını Manipüle Mi Ediyor?
Bilgisayarlar da Bilgisayarlardan Oluşur
Kişisel Veri Gizliliği Nedir ve Neden Önemlidir?
ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER