Günümüzde düzensiz cilt tonu ve koyu lekeler en büyük cilt bakım endişelerinden bazılarıdır. Kozmetik alanındaki birçok ürün ve bileşen cildi aydınlattığı iddiasındadır. Bunlardan Vitamin C ve Kojic asid günümüzde birçok insan tarafından aydınlatıcı olarak cilt bakımında çokça kullanılmaktadır. Cilt tonunu aydınlatmada diğerlerinin tahriş edici etkisinden uzak, çok duyulmamış Alfa-Arbutin de güçlü bir cilt aydınlatıcısıdır. Bu bileşeni bu kadar benzersiz kılan şey, sadece etkili değil, aynı zamanda tüm cilt tipleri ve tonları için de güvenli olmasıdır. Peki nedir bu alfa Arbutin? Doğal mı? Neyden üretiliyor? Başka faydaları da var mı? Yan etkileri nelerdir? Gelin alfa arbutin hakkında biraz konuşalım.
Alfa-Arbutin, Japon Bilim insanlarının bir keşfi olan cilt pigmentasyonunu aydınlatmayı amaçlayan cilt bakım ürünlerinde kullanılan bitkisel bir maddedir. Japonların beyaz ten tercihi, beyaz ve pürüzsüz cildi sosyal statü simgesi olarak görmeleri ve bu uğurda yaptıkları buluşlar dünya kozmetik sektörüne yön vermektedir. Araştırmalar dahilinde birçok bitkiyi inceleyen bilim insanları, sonuç olarak bitkisel Alfa-Arbutin’in cilt lekeleri ve beyazlatma üzerinde %60’a varan oranda etkili olduğunu saptamışlardır. Ayrıca, Alfa-Arbutin’in %1,2 ve 3 oranlarında cilt bakım ürünlerinde kullanıldığı taktirde cilt beyazlığını arttırdığı klinik çalışmalarla da ispatlanmıştır. Peki nedir bu alfa Arbutin? Cildi aydınlatma da nasıl bu kadar etkili?
Alfa-Arbutin; bitkilerde bulunan glikoz, şeker, moleküllerinden meydana gelen doğal bir bileşik olan glikozit türüdür. Hidrokinon β-D-glukopiranosid olarak da adlandırılan Alfa-Arbutin, antioksidan özelliğe sahip olan, ayı üzümü olarak bilinen bitkide doğal olarak bulunan cilt parlatıcısıdır. Bitkinin yapısında bulunan Alfa-Arbutin, cildimizde bulunan renk pigmenti olarak bilinen melaninin oluşumunu azaltır, ciltteki yaş lekelerini, çilleri ve melasma gibi ciltteki hiperpigmentasyon görünümlerini iyileştirir. Ayrıca Alfa-Arbutin antioksidan özelliğe sahip olduğundan ciltteki oksidatif stresi azaltarak parlatmada da extra önemli bir rol üstlenir.
Esas olarak "ayı üzümü” olarak bilinen çalı bitkisinden ekstrakte edilen bitkisel leke giderici olarak da tanımlanan Alfa-arbutin, biyoteknolojik çalışmalar ile birlikte kozmetik sektöründe cilt renğini açmada, cilt pigment yapısını düzenlemede etkin madde olarak kullanılmaktadır. Cildin daha canlı ve pürüzsüz bir cilt tonu kazanması konusunda en etkili bileşenlerden biridir. Buna karşın Alfa-Arbutin çok zor ve uzun bir üretim süreci gerektirir bu nedenle çok pahalı bir maddedir. Bu nedenle genellikle Alfa Arbutin'i sadece dünya standartlarında ürün hazırlayan markalar tercih etmektedir.
Cilt aşırı melanin ürettiğinde, hiperpigmentasyon - yani cildin daha koyu olduğu bazı bölgeler meydana gelebilir. Güneşe fazla ve direk maruz kalma, hamilelik veya belirli ilaçların kullanımı hiperpigmentasyona neden olabilir. Bu sebeplerle ciltte düzensiz cilt tonu gibi sorunlar ortaya çıkar. Alfa-Arbutin, melanin aktivitesini bastırmak için melanin üretim yolağında etkisini gösterir. Melanin üretim yolağı aslında cildin pigmentasyon ürettiği karmaşık bir işlemdir. Başkaca çeşitli cilt-aydınlatıcı bileşenler bu yolun farklı adımlarında aktivite gösterirlerken Alfa-Arbutin ise melanin üretiminde doğrudan rol oynayan bir enzim olan Tirozinaz’ın aktivitesini bastırarak etkisini gösterir. Alfa-Arbutin, Tirozinaz enzimi ile rekabet ederek inhibitör görevi görür ve ayrıca Melanozom adı verilen deri hücrelerinde melanin sentezleyen ve depolayan organellerin olgunlaşmasını yavaşlatır. Bu önemli bir noktaıdr çünkü Alfa-Arbutin iki farklı pigmentasyon mekanizması üzerinde çalışmaktadır. Melanin, temel amino asitlerden olan Tirozin’den türetilir ve bu dönüşüm enzim bahsettiğimiz Tirozinaz enzimi tarafından düzenlenir. Alfa-Arbutin, melanin sentezinde Tirozinaz’ın ihtiyaç duyduğu temel aminoasit olan Tirozin’e benzerdir. Böylece, Alfa-Arbutin Trozinaz enziminin aktivitesini gösterebileceği noktaya bağlanmak için Tirozin ile geri dönüşümlü olarak rekabet eder. Bu rekabetin geri dönüşümlü olması sebebiyle Alfa-Arbutin hücre canlılığına zarar vermemektedir. Özetle, melanin oluşumunda hız sınırlayıcı enzim olan Tirozinaz’ı hedefleyerek ve melanin üreten organellerin üretimini yavaşlatarak, Alfa-Arbutin güçlü bir cilt aydınlatıcı maddedir.
Cildinizi aydınlatmak isterken, Alfa-Arbutin dışında daha çok popüler olan birçok seçeneğiniz vardır. Örneğin, Hidrokinon, Kojik asit ve Vitamin C potansiyel cilt aydınlatma yetenekleriyle bilinirler. Hidrokinon, cilt aydınlatmanın altın standardı olarak görülür, ancak bu iyi çalışılmış Tirozinaz inhibitörü, cilt duyarlılığı, oksidatif yan ürünlerden kaynaklı melanin üreten hücrelerdeki toksik etkisi ile mavi-siyah lekeli pigmentasyon gibi endişelere sebep olur. Ayrıca tahriş, batma, kontakt dermatit ve ciltte istenmeyen renk değişikliği gibi yan etkiler taşıyabilmektedir. Bu sebeple Avrupa Birliği, Japonya, Avustralya ve Bazı Afrika ülkelerinde kozmetik ürünlerde kullanımı yasaklanmıştır.
Alfa-Arbutin glikosillenmiş bir hidrokinon molekülüdür, yani hidrokinon üzerindeki hidroksil (-OH) gruplarından birini değiştiren bir şeker molekülü barındırır. Alfa-Arbutin Hidrokinon’a göre daha tolere edilebilir bir alternatiftir ve bazen “doğal hidrokinon” olarak da adlandırılır. Alfa-Arbutin, moleküler yapısı nedeniyle hidrokinona benzer şekilde olmasına karşın minimal tahriş ve duyarlılık riski oluşturur, bu da onu Hidrokinon’a göre daha tolere edilebilir bir alternatif haline getirir.
Kojik asit belirli mantar türlerinden türetilen bir aydınlatma ajanıdır ve Alfa-Arbutin ile çok benzerlik göterir. Birlikte kullanımları birkaç uzamanca uygun görülmüştür. Vitamin C ise cildi aydınlatmaya yardımcı olan bir antioksidandır. Arbutin ve Vitamin C eşleştirmenin, beraber kullanımının, her birinin gücünü artırabileceği yine birka uzmanca belirtilmiştir.
Alfa-Arbutin, güneş duyarlılığını artırmadan UV kaynaklı pigmentasyonu etkili bir şekilde aydınlatır ve azaltır. İltihaplanma ve çevresel stres faktörlerinin neden olduğu renk değişikliğini ortadan kaldırır. Cildin aydınlatılması ve parlatılmasında iyi sonuçlar verir. Düzenli kullanımda cilt beyazlamasını sağlar. Cildi tonunu eşitler. Cildi temiz ve parlak hale getirir. Tüm cilt tiplerinde doğal görünümlü, genç bir ışıltı sağlar. Erken yaşlanma belirtilerini, akne lekelerini gözle görülür şekilde azaltır. Cildi pürüzsüzleştirir. Alfa-Arbutin’in etkisi ilk kullanımdan itibaren gözle görülür ve pigmentasyonun derinliğine bağlı olarak uzun süreli ve düzenli kullanımda 6-8 ayda aydınlatma ve renk açılması kalıcı hale gelir. Bu süreç hücre yenilenme hızına bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.
Alfa-Arbutin doğal, bitkisel bir hammaddedir ve saptanmış ciddi yan etkileri bulunmamaktadır. Her üründe olduğu gibi alerjen olarak algılanan ciltlerde belirli alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Birçok cilt beyazlatıcı kozmetik ürün içeriğinde ucuz olması için aktif bileşen olarak toksik cıva gibi beyazlatıcı ham maddeler kullanılır, bunlar cilde ciddi zarar verebilir. Arbutin diğer cilt ayrdınlatma ajanlarına (hidrokinon gibi) kıyasla daha nazik ve daha az tahriş edici olma eğilimindedir. “Hassas cildi olan hastalar için özellikle faydalı” açıklamaları da birçok uzman tarafından yapılmıştır. Yine de sivilce veya Gül hastalığı gibi bir cilt durumlarında, Alfa-Arbutin içerenler de dahil olmak üzere yeni ürünler kullanmadan önce uzman doktorlara mutlaka danışılması gerekir. Her şartta cilt endişeleriniz için tamamlayıcı bileşenleri içeren en iyi rutini oluşturmak amacıyla uzman bir dermatolog ile görüşülmesi gerekmektedir.
