Konya Bilim Merkezi BilimUp
 / 

11-59 Saniye Durumu Nedir ve Hayatımızı Nasıl Etkiler ?

Beyza Gizem Yıldırım
3 dk
690

Günlük hayatta bir gün, 24 saatlik bir süreyi ifade ettiğini düşünürüz ve her saatte 3600 saniye olduğunu kabul ederiz. Ancak gerçekte bir gün, her zaman 86.400 saniye olmayabilir. Bu sayı, mükemmel bir ortalama olarak kabul edilir, ancak Dünya'nın dönme hızı sabit bir değişim içindedir. 1960'tan bu yana kaydedilen en hızlı günlerden bazılarını dikkate aldıktan sonra, bilim insanları UTC'mizi (Koordineli Evrensel Zaman olarak adlandırılan saat ayarlama sistemini) Dünya'nın dönüş hızıyla hizalamak için negatif artık saniyeler eklemeyi düşünmektedirler. 1971'de Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (UTB), UTC'nin asla UT1'den 0,9 saniyeden fazla veya daha az geride olmayacağına dair bir standart belirlemiştir. Dünya'nın dönme hızını değiştiremediğimize göre, zamanı hizalamak için UTC'yi ayarlayabiliriz. UTB, genel olarak Dünya'nın dönme hızının düştüğü yılları hesaba katmak için 1972'den bu yana 27 artık saniye eklemiştir. Ancak 2020'den bu yana artan dönme hızı (önceki ölçülen en hızlı yıldan 28 saniye fazla) aradaki farkı açmıştır. Yakın gelecekte de bu eğilimin devam edeceği görünmektedir ve bazı bilim insanları negatif artık saniyelerin eklenmesini düşünmektedirler. Ancak bu, işletim sistemlerini etkileyebilecek istenmeyen sonuçlara neden olabilir.

Çoğu programlama dili, bilgisayarların kendi içindeki basit saat donanımına dayanan ilkel bir zaman işleyişi kullanır. "Gerçek zamanı" takip etmek için bilgisayarların, küresel zaman tutma sunucularına ping atarak küçük düzeltmeler yapması gerekir. Mevcut sistemlerde bile zamanı doğru bir şekilde belirlemek zor olabilirken, negatif artık saniye bu durumu daha da karmaşık hale getirebilir. Askeri bir saatte 11:59:59'dan sonra 00:00:00 gelmesi gerektiği halde 11:60:00 gelirse, bazı uygulamalarda bu ekstra 1 saniye nedeniyle hatalar oluşabilir.


Bu negatif artık saniyeleri işletim sistemlerinde kullanmak, daha da zorlu bir duruma yol açabilir. Düşünün ki, konum ve zamanı ölçen ve ışık hızında hareket eden GPS sinyalleriyle uğraşıyorsunuz. "Bir nanosaniye hatası, bir adım hata anlamına gelir." Bu nedenle, GPS analizinde bir saniye fark varsa, hedeften oldukça uzaklaşabilirsiniz. Dünya'nın dönme hızındaki değişimler, iç sürtünmeden kaynaklanan Ay ve Güneş'in gelgit kuvvetlerinden, Dünya'nın şeklindeki değişikliklere kadar birçok faktörden etkilenir. NASA'ya göre, rüzgarlar ve atmosferik basınç sistemleri gibi Dünya'nın iklimi de dönme hızını etkileyebilir. Son buzul çağının sona ermesinden bu yana, Dünya'daki buz kütlesi ve deniz seviyelerindeki değişimler nedeniyle buzul sonrası toparlanma adı verilen bir süreç, Dünya'nın şeklini dahi değiştirmektedir. Bir buz patencisinin dönerken kollarını açması durumunda daha yavaş döneceğini, kollarını vücuduna doğru soktuğunda ise daha hızlı döneceğini gözlemleyebiliriz. Bu örnekte, Dünya'yı bir buz patencisi gibi düşünebilir ve buzul sonrası toparlanmanın, patencinin kollarını vücuduna doğru soktuğu duruma benzediğini söyleyebiliriz.

Daha küçük ölçekte bakıldığında, rüzgarın Dünya'nın dönme hızını etkileyen en büyük doğal faktörlerden biri olduğunu söyleyebiliriz. Rüzgarlar hareket ettiğinde, Dünya ile momentum ve enerji alışverişinde bulunarak önemli bir sürtünme üretirler. Bu sürtünme, Dünya'nın okyanusları ve akıntıları, atmosfer, gelgitler ve hatta insan hareketiyle birleştiğinde dönme üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Bu çeşitli güçlerle başa çıkmak için bazı bilim insanları, UTC ve UT1 arasındaki uyumu korumak adına negatif artık saniyeyi bir çözüm olarak önermektedirler. Ancak son karar, küresel zaman standartlarını koruyan Uluslararası Yer Dönme ve Referans Sistemleri Servisi'ne aittir.

Kaynakça
  1. McCarthy, D. D. (2000, March). The Definition of UTC. In International Astronomical Union Colloquium (Vol. 180, pp. 363-371). Cambridge University Press.
  2. Matsakis, D. (2014, August). Comments on the debate over the proposal to redefine utc. In 2014 XXXIth URSI General Assembly and Scientific Symposium

Benzer Makaleler
Ya Beynimizin %100’ünü Kullanabilseydik?
Bir At Matematik Sorularına Doğru Cevap Verebilir Mi?
Bilinenden Farklı Bir Gürültü: Beyaz Gürültü
Önyargı Ve Algı Nedir? Önyargının Nedenleri
Hyaluronik Asit Cildi Nasıl Nemlendirir?
Çok Yemek Yemek Neden Uyku Getirir?
Yağmur Neden İnsanların Uykusunu Getirir? Yağmurun Uyku Üzerindeki Etkisi
Tunç Çağında Kullanılan Hançerlerin Asıl İşlevi Ortaya Çıktı
Evrende Yalnız Olup Olmadığımıza Dair Bir Denklem: Drake Denklemi
“E-nose” Elektronik Burun
ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER