Genellikle ileri yaşlarda yüksek kolesterolden kaynaklanan hastalıklar yaşarız. Nedir bu kolesterol, sağlığımıza olan zararları neler? Gelin beraber öğrenelim.
Kolesterol yediğimiz hayvansal gıdalarda ve vücudumuzdaki hücrelerde bulunan, mumsu yapıya sahip bir yağ türüdür. Kolesterolün büyük bir kısmı insanlarda karaciğerde doğal olarak üretilmekte aynı zamanda hayvansal gıdalardan alınmaktadır.
Esasen kolesterol zararlıdır demek doğru değildir, çünkü kolesterol vücudumuzda önemli görevlere sahip bir bileşimdir. Örneğin insan vücudundaki; hücre, vitamin, hormon yapımında kolesterole ihtiyaç duyulur ve kolesterol tüm dokuların yapısında bulunmaktadır. Aynı zamanda beynin %20-25’i kolestrolden oluşur. Fakat yüksek kolesterol sorun yaratabilir.
Kolesterol suda çözünmez, bu nedenle kana ve vücuda tek başına yayılamaz. Kolesterolün taşınmasına yardımcı olmak için karaciğer, paket görevi gören lipoproteinler üretir. İnsan vücudundaki kolesterol taşıyan lipoproteinler, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) olarak farklı görevlere sahip iki gruba ayrılır.
Genellikle iyi kolesterol olarak isimlendirilen HDL, hastalıkları önlemeye yardımcı olur. Yapısında fazla protein ve az kolesterol bulunur. Görevi, fazla kolesterolü hücrelerden uzaklaştırarak karaciğere geri taşımaktır. Kolesterol, burada parçalanıp vücuttan atılabilir.
LDL kolesterol ise, 'kötü' kolesterol olarak bilinir. Çünkü kanda çok fazla olması sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu lipoproteinler çok miktarda kolesterol içerirler. Görevleri, kolesterolü ihtiyaç duyulan hücrelere iletmektir. Vücutta yüksek seviyelerde olması durumunda damarlarda birikir ve plak oluşturur. Plak adı verilen bu mumsu yapı, atardamarların iç kısımlarına yapışır. Damarlar daralıp tıkandığı için kan akışı zorlaşır. Tıkanma kan pıhtılaşmasına, felce veya kalp hastalığına yol açabilir.
Fazla doymuş yağ, alkol ve sigara tüketimi, hareketsizlik, genetik faktörler vücudumuzdaki kolesterol seviyesinin yükselmesine sebep olan etmenlerdir.
Yüksek kolesterolü düşürmek için keten tohumu, zeytinyağı, balık, yulaf, ceviz, elma gibi gıdalar tüketilebilir. Bu gıdalar yapılarında bulundurdukları bileşenler sayesinde vücuttaki kolesterolün atılmasını sağlarlar. Gıdaların dışında, yüksek kolesterolü düşürmek için ilaçlar kullanılmaktadır. İlaç kullanımı yüksek kolesterolün düşmesine sebep olurken başka sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu ilaçların kullanımı ve dozu hakkında hekimlerden detaylı bilgi alınmalıdır.
