Yılan dilleri o kadar tuhaftır ki, yüzyıllardır doğa bilimciler işlevini çözmeye çalışmıştır. Kertenkelelerin aksine, yılanlar çatallı dillerini hızla yukarı ve aşağı sallayarak havadaki koku moleküllerini toplarlar.
Dinazorların yaşadığı çağda onların tehlikeli dev gövdelerinden kaçınmak için yılanların toprak veya taş altına gizlendikleri tahmin ediliyor. Bu durumda daha karanlık bir ortamda harekete uyum sağlamak için gözlerinden ziyade koku alıcılarının geliştiğini göz önüne alarak, yılanların dillerinin onlara nasıl bir avantaj sağladığı çözümlenmeye çalışılıyor.
Yılan dillerinin gerçek önemine dair ipuçları, bilim insanlarının dikkatlerini yılanın damağının hemen üstünde, burnunun altında bulunan soğan benzeri iki organa çeviriyor. Jacobson veya vomeronazal olarak bilinen organların her biri damaktaki küçük bir delikten ağza açılıyor. Vomeronasal organlar, memeliler de dahil olmak üzere çeşitli kara hayvanlarında bulunur, ancak çoğu primatta bulunmaz, bu nedenle insanlar her türlü hissi deneyimlemezler.
Bu organların aslında burnun bir dalı olduğunu ve beynin burunla aynı bölümüne uyarılar gönderen benzer duyu hücreleriyle kaplı olduğunu ve dil uçları tarafından toplanan küçük parçacıkların burun içine girdiği keşfediliyor. Yılanlar molekülleri topluyor ve bu organlara taşıyorlar. Yani dillerini tatmak için değil, koklamak için kullanıyorlar.
Her uç, kendi organına ayrı ayrı mesaj iletiyor ve yılan beyninin, hangi tarafın daha güçlü kokuya sahip olduğunu anında değerlendirmesini sağlıyor. Yaşadıkları ortam (habitat) gereğince, havadaki koku molekülleri çok az sayıda olduğundan, yılanların benzersiz dil hareketi biçiminin molekülleri yoğunlaştırmaya ve dil uçlarında toplanmalarını hızlandırmaya yaradığı düşünülüyor. Son çalışmasında Pr. Kurt Schwenk bu harekete stereo olarak koklamak ismini vermiştir. Buradan yola çıkarsak yılanların çatal dilleri kokunun üç boyutlu gibi algılanmasını sağlayan biyolojik bir düzenektir diyebiliriz.
