Günlük hayatımızda bizi çevreleyen renklerin, ruh halimiz ve davranışlarımız üzerinde derin etkileri vardır. Sıcaklık, ses, düzen, aydınlatma ve renkler gibi çeşitli ortam faktörleri ile tasarlanan giysiler, iç ve dış mekanlar insanlarda algısal ve duygusal tepkileri uyarabilmekte ve insanların davranışlarını etkileyebilmektedir. Bu nedenle, yapıların tasarımı bakımından uygun rengin kullanılması önemlidir. Araştırmalar, duvarlardaki renklerin uykuyu etkileyebileceğini söylemektedir. Nasıl mı? Devamı aşağıda.
Renklerin ruh hali üzerindeki etkisi bilinmekte. Bu nedenle, yanlış renkle çevrili bir odada uyumak, uyku kalitesini potansiyel olarak etkileyebilmektedir. Peki ya mışıl mışıl bir uyku için hangi renge sahip bir odada uyumalıyız? Genel olarak, kaliteli bir uyku için yardımcı olabilecek renkler mavi, yeşil ve sarı gibi sessiz renklerdir. Bir üniversite yurdunda yapılan araştırmaya göre; öğrencilerin kaldığı odalardaki renk tercihi, rengin ders çalışma ve ruh hali üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Bu araştırma sonuçlarına göre, sakin bir ruh hali ile mavi renkli oda tercihi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Belki de bu sebeple, mavi renk yatak odası duvarı için iyi bir tercih olabilmektedir. Yeşil renkli duvara sahip yatak odası ise, doğayı çağrıştırarak, insanları rahatlatıcı bir ruh haline sokabildiği için tercih edilebilecek renkler arasındadır. Sarı renkli yatak odası, her zaman uyku getirici olmasa da pozitif çağrışımları sebebiyle, sarı renkli bir yatak odasında bulunmak mutlu bir uyku yaşamanıza yardımcı olabilir. Ek olarak, yatak odasının duvarları çok koyu olmadığı sürece belirli toprak tonları da tercih edilebilmektedir. Diğer seçenekler arasında bej, yumuşak beyaz ve gümüş rengi bulunmaktadır.
Uyku kalitesini negatif etkileyen oda renklerinden bazıları canlı kırmızı tonları ve turuncu renkleridir. Çünkü bu renkler aşırı canlı, enerjik olmasının yanı sıra dikkati dağıtıcı ve uyanıklığı artırıcıdır. Dolayısıyla, uyumaya yardımcı renkler değildir. Uykuyu kötü etkileyen durumlardan biri de parlak boyalardır. Aşırı parlak bir yüzey, ışığı yansıtabilir ve buna karşılık beyni harekete geçirebilir. Bu nedenle, parlak renkler yerine daha düz veya mat renkler tercih edilmelidir. Parlak veya neon pembe, mor tonları da uykuya dalarken çok uyarıcı olabildiğinden yatak odası için tercih edilmemelidir. Koyu griler ve kahverengiler ise belirsizlik duygularını uyandırabileceğinden tavsiye edilmemektedir.
Sonuç olarak; duvarlarınızı estetik bir görüntü için boyayabilirsiniz, ancak renkler, uyku kalitesi de dahil olmak üzere psikolojik olarak insanlar üzerinde etki oluşturabilir. Bazı renkler rahatlamayı çağrıştırırken, diğerleri zihni uyarır ve daha uyanık hale getirir. Bu yüzden, uyuduğunuz odanın duvarlarında daha sade, yumuşak, açık ve mat renkleri tercih etmenizde fayda var.
1) Lee S, Kim D. Effect of Color Light Stimulation Using LED on Sleep Induction Time. J Healthc Eng. 2017;2017:6030268. doi: 10.1155/2017/6030268. Epub 2017 May 11. PMID: 29065627; PMCID: PMC5443998.
2) Elliot AJ. Color and psychological functioning: a review of theoretical and empirical work. Front Psychol. 2015 Apr 2;6:368. doi: 10.3389/fpsyg.2015.00368. PMID: 25883578; PMCID: PMC4383146.
3) Kurt, Sevinc & Osueke, Kelechi. (2014). The Effects of Color on the Moods of College Students. SAGE Open. 4. 10.1177/2158244014525423.
4) Babin, B. J., Hardesty, D. M., & Suter, T. A. (2003). Color and shopping intentions: The intervening effect of price fairness and perceived affect. Journal of business research, 56(7), 541-551.