Sabaha kadar çalıştığınız, az uyuduğunuz bir günün sabahında hangi tür yiyecekleri tercih ettiğinize dikkat ettiniz mi?
Araştırmaya göre uykusuz kaldığımız gecenin sabahında yüksek kalorili yiyecekleri tercih ettiğimiz gözlemlenmiştir. Yapılan deneyde; 18-40 yaş arasında değişen kadın ve erkeklerden oluşan toplam 29 kişilik iki grup oluşturulmuş. Birinci grup; ilk gece normal gece uykusu almış ve dört hafta sonra, sadece 4 saat uyumasına izin verilmiştir. İkinci grup ise; bir gece normal uyku, bir gece az uyku olacak şekilde uyudu. Bilim insanları bu kişilere sabah, öğle, akşam olacak şekilde önce kontrollü menüler sunmuşlar, daha sonra açık büfede atıştırmalık sunmuşlardır. Çalışma sonunda katılımcıların yemek seçimlerini değiştirdikleri görülmüştür. Uykusuz kaldıktan sonra bazılarının; çörek, çikolata, kurabiye ve patates gibi yüksek enerjili yiyecekler yedikleri gözlemlenmiştir.
Ayrıca araştırmacılar, katılımcıların iki endokannabinoid bileşiğinin – 2AG ve 2OG – kan seviyelerini de ölçtüler. Bileşiklerden biri olan 2-OG, uyku yoksunluğu gecesinden sonra yükseldi. Uykusuz kalan insanlara, istediklerini yeme seçeneği verildiğinde; daha yüksek 2-OG seviyelerine sahip olanlar daha yüksek enerjili yiyecekleri tercih ettiler. Bu değişikliklerin, beynin kokuları işleme biçimindeki değişikliklerle bağlantılı olup olmadığını incelemek için katılımcıların beyinleri görüntülendi. Bu durum, yeterince uyumayan kişilerde piriform korteks adı verilen koku işleme bölgesinin, kokuları daha güçlü kodladığını ortaya çıkardı. Piriform korteks, normalde bilgiyi başka bir beyin bölgesine, insular kortekse gönderir. İnsula, koku ve tat gibi gıda alımı için önemli olan ve midede ne kadar gıda olduğu gibi sinyaller alır.
Ancak uykusuz bir deneğin insula'sı, piriform korteks ile düzgün bağlantı kuramaz. Beynin yeterli bilgiyi almıyor olması, 2-OG'deki artış ve deneklerin uykudan mahrum kalışı, zengin enerji sinyaline sahip yiyeceği tercih etmesine sebep olur.
Çözüm nedir? Daha fazla uyumak dışında, burnumuzun yiyecek seçimlerimizi nasıl etkilediğine daha fazla dikkat etmemiz olabilir. Bir dahaki sefere sabah 6’da uçtuğunuzda, pastane olan yollardan gitmemeye çalışmanız sizin için daha doğru olacaktır.
