İlk icat edilen ampül 1901 yılından beri hiç sönmedi, peki şimdi kullandıklarımız neden kısa sürede patlayıp değiştirilmek zorunda kalınıyor, hiç merak ettiniz mi?
Bu sorunun cevabı "Planlı eskitme"dir. Planlı eskitme; bir tasarım politikasıdır, ürün oluşturulurken zayıf noktaları düşünülür ve ürünün işlevsiz hale geleceği süre ürünle birlikte tasarlanır. Yani tasarım sürecinde ürün ömrü belirlenerek tekrarlanabilecek satın alımlar planlanır. Bu mantık uzun vadeli satış hacmi oluşturmak için önemlidir. Planlı eskitme pazarlarken ürkütücü göründüğü için yerine, daha sevimli görünen "ürün yaşam döngüsü" terimi kullanılır. Düşünsenize, bir ürünü satın alırken size 'bunun planlı eskitme süreci 2 aydır' dense onu hala satın almak ister miydiniz?
Tasarımın sadece kullanımı değil hatası da üretilir ki, yeniden satış yapılabilsin. Şimdilerde bu terimi cep telefonları, bilgisayarlar ve diğer elektronik cihazlarda rahatlıkla gözlemleyebiliriz. Aslında çalışır halde olması gereken ürünler planlı eskitme yönteminde, kullanıcısını rahatsız edecek şekilde hata vermeye başlar. Bu durum yenisinin alınması gerekliliğini ortaya çıkarır. Şöyle düşünelim, herkes tek bir telefon alsa ve bunu ömrünün sonuna kadar kullanmış olsa telefon pazarı nasıl ayakta kalırdı? İşte bu “planlı eskitme” pardon “ürün yaşam döngüsü” nün tipik bir örneğidir.
Ampul yaşadığımız zamanda temel bir ihtiyaçtır, ama üretilen her ürün temel ihtiyaçları kapsamaz. Bunlar çok fazla üretildiğinde satın alma oranları yükselir; çünkü fiyatları azalır. Bu yöntemle kısa vadede hem bireysel hem de global ekonomik pazarda kar sağlanır, fakat aynı zamanda kısa vadeli kullanım sunan ürünlerle büyük bir çöp yığınını da yaşam alanımız olan dünyaya bırakmış oluruz. Uzun ömürlü ürünlerin nispeten diğerlerine göre pahalı gelmesinin sebebi budur. Onu bir kere alıp kullanabilecekken, daha ucuzunu binlerce kez almak nedense bize daha mantıklı gibi görünür; bu da bir planlı eskitme stratejisidir.
Bu durumu sembolize eden ampul hala yanmaya devam etmektedir, yandıkça bize planlı olarak eskittiğimiz eşyaları hatırlatmaya da devam edecektir.
