Konya Bilim Merkezi BilimUp

Ölü Bedenler Neden Şişer?

Büşra Elif Kıvrak
3 dk
10151

Bir balina öldüğünde, şişmiş bir şekilde okyanusun yüzeyine çıkar. Koca deniz canlısı su yüzeyinde nasıl durur? Vücudu neden şişmiştir?

Ölüm, yaşamın doğal bir sonucudur. Bir serüvenin bitişini gösterirken başka bir maceranın başlangıcına işaret eder. Canlılar öldükten birkaç dakika sonra vücutlarında ilginç değişimlerin başladığı görülür. Canlının yaşamı boyunca vücuduna aldığı besinleri enerji üretimi için parçalayan enzimler yeni bir amaç edinirler, vücudun kendi hücrelerini hedef almaya başlarlar. Bu sürece otoliz denir ve bu olay ayrışmanın başlangıcıdır.


Enzimler, genellikle çalışmaya karaciğerde ve beyinde başlar, adım adım tüm iç organları sindirir. Ayrıca; açık kılcal damarları parçalayarak kan hücrelerini serbest bırakır ve kan hücrelerinin dağılması cildi soluk mora çevirir. Tüm bunların başladıktan sonraki iki saat içerisinde vücut oksijen rezervlerini hızla tüketir. Çalışmak için oksijene ihtiyaç duyan kaslar oldukları yerde sertleşir. Bu, rigor mortis başlangıcıdır.

Rigor mortis genellikle göz kapaklarını, çeneyi ve boynu kontrol eden küçük kaslarda başlar. Sonunda ölümden 12 ile 20 saat sonra tüm vücuda yayılacaktır. Bu noktada enzimler sindirim sistemini de dağıtarak bir dizi bağırsak bakterisinin etrafa salınmasına sebep olur. Bu bakteriler aç bir şekilde etrafa dağılmışken doku ve organlardan geriye kalanlarla beslenmeye başlarlar. Metan, hidrojen sülfür ve amonyak gibi gazlar üretirler. Gazların oluşmasıyla karın içinde basınç oluşur ve karın bölgesi şişer.

Oluşan basınç aynı zamanda vücuttaki sıvıları burun, kulaklar ve ağız gibi çıkış bölgelerinde doğru iter. Sıvılar bedenin etrafını çevreleyen toprağa sızdıkça toprağı azot, fosfor, potasyum ve kalsiyum gibi elementleriyle zenginleştirirler. Bu aşamada vücut ayrıca et sinekleri gibi böcekleri çeken hastalıklı ve tatlı bir aroma yayar ve sinekler yumurtalarını ölü beden üzerinde bırakır. Ölü bedendeki kalıntılar 24 saat sonra yumurtadan çıkacak olan böcek yavrularına besin olacaktır. Tüm ayrışma süreci, bir iki haftadan birkaç aya kadar sürebilir. Her şey ortamın sıcaklığına bağlıdır. Ortam ne kadar sıcak olursa enzimler ölü bedeni içten dışa sindirmek için daha hızlı çalışır.

Ölü bedenler morarma, şişme ve kokma gibi farklı değişiklikler yaşadığından cesetleri vahşi hayvanlardan ve çevrenin diğer etkilerinden koruma amaçlı gömülür. Bu 120.000 yıl önce başladığı düşünülen bir uygulamadır. Ölü bedenlerin toprağa gömülmesi aynı zamanda sevdiklerinizi bu görüntüde görmekten koruduğu için de tercih ediliyor olabilir.

Benzer Makaleler
Bitkiler de Konuşur
Kahve ya da Çay Tercihimizi Genler mi Belirler?
Arılar Kovanlarını Nasıl Koruyor; Propolis ve Arı Sütü
Uyku Gerçekten Dinlendirir Mi?
Tükürük Ne İşe Yarar?
Hapşırmak Sadece İnsanlara Mı Özgüdür?
Böcekler Neden Işık Etrafında Toplanır?
Aksolotl Semenderleri Beyinlerini Nasıl Yenileyebiliyor?
Acıyı Algılayamayan Beynimiz Nasıl Ağrıyor?
İlk Hücre Teorisi: Yaşam Nasıl Ortaya Çıktı?
ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER