Romanlar, hikayeler, tarihî eserler veya bilim kitapları gibi çeşitli türlerde kitaplar okumak, bizleri farklı dünyalara taşıyarak hayal gücümüzü besler ve bilgi dağarcığımızı genişletir. Bir kitabın sayfaları arasında kaybolmak, karakterlerle birlikte maceralara atılmak veya yeni bir konuyu keşfetmek, okuma tutkunlarının ortak arzusu haline gelmiştir. Bu nedenlerle kitap okuma isteklerimiz için sık sık kitap alışverişi yaparız ve yeni bir kitap alıp okuyacak olmanın heyecanını yaşarız. Fakat okuyabileceğimizden fazla kitap satın almamız, tsundoku sendromuyla ilişkili olabilir!
Okunmamış kitapların birikimi, birçok kişinin deneyimlediği yaygın bir durumdur ve bu alışkanlık, Japon kültüründe "tsundoku" terimi ile anılmaktadır. "Tsundoku" terimi, Japonca kökenli olup "istiflemek" anlamına gelen "tsunde", "bırakmak" anlamına gelen "oku" ve "okumak" anlamına gelen "doku" kelimelerinin birleşiminden oluşur. Bu terim, “kişinin okuyabileceğinden daha fazla sayıda kitap satın alması yani istiflemesi” anlamına gelmektedir.
Tsundoku sendromuna sahip kişiler, genellikle aldıkları her kitabı mutlaka okuyacaklarına inanırlar ve kütüphanelerinin dolu olmasından mutlu olurlar. Yeni kitapların kokusunu severler ve okunması gereken kitapların çoğunu ellerinde bulundururlar. Başkalarına kitap ödünç vermekten hoşlanmazlar ve kitap almadıklarında kaygı hissederler. Bu sendromun nedenleri arasında alışveriş zevki, büyüyen okuma listesi, zaman yönetimi zorlukları ve görsel estetik yer alabilir.
Tsundoku'nun azaltılması veya önlenmesi için, kitap alımını daha bilinçli hale getirmek, okuma listesini sınırlamak, düzenli okuma rutinleri oluşturmak ve diğer okuma alternatiflerini düşünmek gibi adımlar atılması önerilmektedir. Ayrıca tsundokuyu önleme yöntemleri arsında mevcut kitapları okumaya odaklanmak ve yeni kitap almadan önce önceki alımları bitirmeye çaba göstermek yer almaktadır. Dijital materyalleri tercih etmek, evde kitap biriktirme sorununu çözmeye yardımcı olurken, keyif almadığınız kitapları okumayı bırakarak sadece gerçekten ilginizi çekenleri tercih etmek, okunmamış kitapların birikmesini önlemek için etkili bir yöntemdir. Bu adımlarla, kitap okuma alışkanlığınızı düzenli ve keyifli hale getirebilmektedir.
Bibliyomani, tsundoku ile karıştırılan ancak oldukça farklı bir kavramdır. Bibliyomani, obsesif kompülsif bir bozukluk olarak tanımlanır ve genellikle psikolojik veya duygusal travmalarla ilişkilendirilir. Bibliyomaniye sahip olanlar, kitapları okumak için değil, sadece biriktirmek için satın alırlar. Bu kişiler, kitapları toplamak ve sahip olmanın kendilerine duygusal tatmin sağladığına inanırlar. Tsundoku ise kitap okuma niyetiyle başlar ancak zaman veya ilgi eksikliği nedeniyle okunmayan kitapların birikmesini tanımlar. Tsundoku sendromundaki kişiler, kitapları satın alma konusunda bir tür içsel zorunluluk hissederler, ancak okumadıkları için bu durumdan rahatsızlık duyarlar ve zamanla tesadüfen bir kitap koleksiyonu oluştururlar.
Kitap okumanın birçok fiziksel ve zihinsel faydası bulunmaktadır. Bunlar arasında beyninizi güçlendirmek, empati yeteneğinizi artırmak, stresi azaltmak, kelime dağarcığınızı geliştirmek ve daha pek çok fayda sayılabilir.
Beyninizin güçlenmesini sağlar: Yapılan araştırmalar, kitap okumanın beyindeki devreleri ve sinyal ağlarını güçlendirdiğini göstermektedir. 2013 yılında yapılan bir çalışmada araştırmacılar, roman okumanın beyin üzerindeki etkisini ölçmek için fonksiyonel MRI taramalarını kullanmışlardır. 9 günlük roman okumalarının ardından çalışmaya katılanların beyninde, daha fazla bölgenin faaliyet göstermeye başladığı belirtilmiştir.
Empati yeteneğinizi artırır: Araştırmalar, kitap okuyan insanların başkalarının duygularını ve inançlarını anlama konusunda yüksek bir yetenek geliştirdiğini göstermiştir. Araştırmacılar bu yeteneğe “zihin teorisi” demektedir.
Kelime dağarcığınızı geliştirir: Kitap okuma alışkanlığı, çocukluktan itibaren düzenli olarak yapıldığında kelime dağarcığında önemli ölçüde genişleme sağlamaktadır. Bu geniş kelime bilgisi iletişim becerilerinizi geliştirmekte ve kişisel ve kariyer hayatınızda güçlü bir temel oluşturmaktadır.
Yaşa bağlı bilişsel gerilemeyi önlemeye yardımcı olur: Yaşlandıkça zihni meşgul tutmanın bir yolu olarak kitap ve dergi okumanın önerildiği bilinmektedir. 2013 yılında yürütülen bir araştırma, yaşamları boyunca zihinsel olarak uyarıcı faaliyetlerde bulunan kişilerin, demans gibi hastalıkların belirtilerine karşı daha dirençli olduklarını göstermektedir.
Stresi azaltır: 2009 yılında yapılan bir çalışma, kitap okumanın, yoga ve meditasyon gibi teknikler kadar etkili bir şekilde kan basıncını, kalp atış hızını ve psikolojik sıkıntı hissini azalttığını ortaya koymuştur. Zaman kısıtlamaları nedeniyle yüksek stres seviyelerinin bilindiği sağlık bilimleri öğrencileri üzerinde yapılan bu çalışma, 30 dakikalık kitap okumanın stres düzeylerini azalttığını göstermiştir.
Uyku Kalitesini Arttırır: Yapılan bir araştırmada, uyumadan önce kitap okumanın uyku kalitesini artırdığı bulunmuştur. Deneyde kitap okuyan grup, düzenli olarak kitap okuyup belirli uyku kurallarına uyarken, kontrol grubu ise kitap okumamıştı. Sonuçlar, kitap okuyanların genel uyku kalitesinin daha iyi olduğunu ve daha derin uykuya geçtiklerini göstermiştir
