Konya Bilim Merkezi BilimUp

Kaşıdıkça Neden Daha Çok Kaşınırız?

Ayşe Edanur Başer
3 dk
1609

Kaşıntı, herkesin gün içerisinde deneyimlediği bir duygudur. Kaşıntı hissini gidermek çoğumuz için rahatlamak anlamına gelse de bazen durumlar değişebilir. Kaşınan bir yeri kaşımaya başlamak, işleri bir anda daha da kötüleştirebilir.

Kaşınmak Neden Keyif Verir?

Bir kaşıntıyı kaşımak başta biraz rahatlık sağlar. Bu esnada her ne kadar kaşınmak bize keyif verse de vücut dahilinde kaşınmak hafif bir ağrıya sebep olmaktadır. Berkeley'deki California Üniversitesi'nde hücre ve gelişim biyoloğu olan Diana Bautista, "Kaşıntınız olmadığı sürece ağrı normalde acı vericidir." diyor. Yoğun bir kaşıntıya sahip olmanın bizi geçici mazoşistlere dönüştürdüğü ve vücudumuzun acı tepkisini geri tepmeden zevke çevirdiği düşünülmektedir.

Bu nedenle omurilikteki nöronlar, beyne kaşınma sinyalleri yerine ağrı sinyalleri aktarmaktadır. Daha sonrasında beyin, ağrıyı hafifletmek için bir çeşit nörotransmiter madde olan serotonin adı verilen hormonu salgılamaktadır. Yapılan araştırmaların sonucuna göre; bu serotonin hormonu salınımının aynı zamanda omurilikteki bazı nöronları harekete geçirerek daha fazla kaşıntı hissi oluşturduğu fark edilmiştir.

Kaşıdıkça Kaşınmak Engellenebilir Mi?

Gelişimsel bir biyolog ve Washington Üniversitesi Kaşıntı Çalışmaları Merkezi'nin yöneticisi olan Zhou-Feng Chen, 2007 yılında bu etkileşimleri daha iyi anlamak istemiştir. O ve bir grup araştırmacı, yanlışlıkla kaşıntı sinyallerini omuriliğe ileten küçük bir grup sinir hücresine rastladılar. Çalışmaları, kaşıntı sinyallerinin omurgadan beyne iletilmesinde anahtar rol oynayan ilk "kaşıntı geni" GRPR'nin (Gastrin Salan Peptit Reseptörü) keşfine yol açmıştır.

Zhou-Feng Chen bir açıklamasında "Sorun şu ki, beyin bu ağrı sinyallerini aldığında bu ağrıyı kontrol etmeye yardımcı olmak için bir çeşit nörotransmitter olan serotonin üreterek yanıt veriyor.” demiştir. Fareler kullanılarak yapılan bu çalışmada araştırmacılar, farelerin genetiğini değiştirerek serotonin hormonunun salgılanmasını engellemişlerdir. Sonuç olarak farelerin normal fareler kadar kaşınmadığı fark edilmiştir. Bununla birlikte, genetiği değiştirilmiş farelere serotonin enjekte edildiğinde, kaşınmaya tepki olarak normal kaşınma davranışları geri döndüğü görülmüştür.

İyi haber şu ki çalışma sonucunda elde edilen bulgulara bakıldığında kronik kaşıntı yaşayan insanlar için çeşitli tedavilerin bulunmasına yardımcı olabilir. Hâlâ anlaşılması gereken çok şey olmasına rağmen araştırmacılar, serotonin ile kaşıntıya karışan omurilik nöronları arasındaki iletişimi bozmanın mümkün olabileceğini belirtmişlerdir. Bu şekilde, kaşınma sırasında oluşan ağrı hissine yanıt olarak salınan serotonin, daha fazla kaşınmayı da harekete geçirmemesi beklenmektedir.

Kaynakça
  1. Zhao, Z.-Q., Liu, X.-Y., Jeffry, J., Karunarathne, W. K. A., Li, J.-L., Munanairi, A., … Chen, Z.-F. (2014). Descending Control of Itch Transmission by the Serotonergic System via 5-HT1A-Facilitated GRP-GRPR Signaling. Neuron, 84(4), 821–834. doi:10.1016/j.neuron.2014.10.003
  2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/284655#-Serotonin-activates-GRPR-neurons-via-the-5HT1A-receptor-
  3. https://www.livescience.com/48561-why-scratching-an-itch-makes-it-worse.html
Benzer Makaleler
Ya Beynimizin %100’ünü Kullanabilseydik?
Bir At Matematik Sorularına Doğru Cevap Verebilir Mi?
Bilinenden Farklı Bir Gürültü: Beyaz Gürültü
Önyargı Ve Algı Nedir? Önyargının Nedenleri
Hyaluronik Asit Cildi Nasıl Nemlendirir?
Çok Yemek Yemek Neden Uyku Getirir?
Yağmur Neden İnsanların Uykusunu Getirir? Yağmurun Uyku Üzerindeki Etkisi
Tunç Çağında Kullanılan Hançerlerin Asıl İşlevi Ortaya Çıktı
Evrende Yalnız Olup Olmadığımıza Dair Bir Denklem: Drake Denklemi
“E-nose” Elektronik Burun
ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER