Kafada Tekrar Eden Şarkılar Anıların Hafızada Tutulmasını Sağlayabilir

Sabah uyandığımızda, gece uyurken, işte, okulda ve her yerde kafamızda sürekli çalan şarkılar vardır ve ne yaparsak yapalım durduramayız değil mi? Bazen de yıllarca dinlemediğimiz şarkılar karşımıza çıkıverir ve dinlediğimizde bizi geçmişimizde uzun bir yolculuğa çıkarır, bize bir şeyler hatırlatır ve duygulanırız. Peki ya nedir bu müzik-hatıra ilişkisi ve neden sadece o müzikle anılarımızı hatırlarız? Yeni yapılan bir araştırma kafamızda çalan şarkılarla hatıralarımızın önemli bir ilişkisi olabileceğini söylüyor. Detaylara birlikte bakalım.

UC Davis Üniversitesinde yapılan ve Journal of Experimental Psychology: General dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre kulak kurtlarının, son yaşanan anıların hafızaya işlenmesine ve bellekte korunmasına yardımcı olabileceğini söylemektedir. Kulak kurdu (Earworm), kafada bir şarkının takılı kalması ve sürekli olarak tekrar etmesi olayını anlatır.

25-31 kişi ile yapılan deneyde, öncelikle bu kişilere tanıdık olmadıkları müzikler dinletilmiş ve sonrasında bu müzik ile aynı şekilde tanıdık olmadıkları film klipleriyle eşleştirme yapılmıştır. Daha sonra bu kişiler bu müziği ne kadar hatırladıkları ve müziğin kulak kurdu olarak kafalarında ne sıklıkla tekrar ettikleri konusunda sorgulanmıştır. Kişiler, çalan müziğin film klibinde neler hatırlattıkları ile sorgulanır ve sonuçlar şaşırtıcıdır çünkü bir müzik kişinin kafasında ne kadar çok çaldıysa film kesitlerinden hatırladığı ayrıntı o kadar fazlaydı. Ayrıca kulak kurdu ne kadar fazlaysa film kesitleri o kadar doğru hatırlanıyordu.

Önceki araştırmalar bir müziğin, o müzikle ilişkili otobiyografik anıların hatırlanmasını tetikleyen güçlü bir unsur olduğunu belirtmişti. Fakat bu anıların bu müzikle nasıl ilişkilendirildiği, nasıl oluştuğu ve nasıl bu kadar dayanıklı oldukları merak konusuydu. Bu araştırmayla, kafanızda tekrar eden şarkıların görece yeni oluşan anıların hafızaya işlenmesini ve uzun süreli bellekte tutulmasını kolaylaştırdığı söylenmektedir. Böylece tekrar eden şarkılar sayesinde uzun süre bellekte kalan anılarımız, o melodiyi kısıtlı olarak duysa bile hemen canlanıverir.

Araştırmacılar bu sonuçların, gelecekte bunama ve diğer nörolojik rahatsızlıklardan muzdarip kişilerin olayları, insanları ve günlük görevleri daha iyi hatırlamalarına yardımcı olabileceği müzik bazlı tedavi seçeneği olabileceğini belirtmiştir. Böylece sizin de kafanızda durmadan çalan şarkılar varsa ve sizi rahatsız etmiyorsa bırakın çalsın çünkü bu son anılarınızın korunmasına yardımcı olan doğal bir bellek sürecidir.