Kadınların erkeklerden daha uzun yaşadığı inancı birçok toplumda yer edinmiştir. Bunun yanı sıra, bu durum bir inançtan çıkıp istatistiklerin gösterdiği bir sonuç olmuştur. Peki bilimsel çalışmalar bu argümanı nasıl desteklemektedir? Kadınların genel olarak daha uzun yaşamalarını sağlayan özellikler nelerdir? İnsanlar arasında, kadınların yaşam süresi erkeklerin yaşam süresinden yaklaşık %8 daha uzundur. Kadınlar genellikle çeşitli nedenlerden dolayı erkeklerden daha uzun yaşamaktadırlar. Bu nedenlerin bir kısmı biyolojik, bir kısmı ise toplumsal ve/veya kültürel olabilmektedir. Gelin, bu sebebin altında yatan faktörlere beraber bir göz atalım.
Kadınların daha uzun yaşamalarının bir nedeni, biyolojik yapılarıdır. Genel olarak, kadınların belirli hastalıklara karşı taşıdıkları risk, erkeklere kıyasla daha azdır. Yapılan araştırmalar sonucunda, kadınların 2 tane X kromozomuna sahip olmasının kadınlara bir avantaj sağladığı görülmüştür. Güney Kaliforniya Üniversitesi USC Davis Gerontoloji Okulu’nda Gerontoloji AARP Başkanı olan Eileen M. Crimmins ve ekip arkadaşları tarafından yazılan makalede kadınlarda bir mutasyonu telafi etmek için ikinci bir X bulunurken, erkeklerde bulunmadığı açıklanmıştır. Mitokondrinin asimetrik anne kalıtımı, erkeklerde zararlı mutasyonlar oluşturup yaşlanma sürecinde cinsel dimorfizme sebep olabilmektedir. Bu durum, erkeklere uzun bir hayat yaşama konusunda dezavantaj oluştururken, kadınlara avantaj sağlamaktadır.
Kadınlar genellikle daha güçlü bağışıklık sistemine sahiptir. Kalp hastalıkları ve çeşitli kanser türleri gibi belirli hastalıklara erkeklere nazaran daha az eğilimlidir. Benzer şekilde, kalp rahatsızlıkları erkeklerde ölüm nedenlerinin başında gelmektedir. Ayrıca, kalp hastalığını ve felci tetikleyen risk faktörlerinden olan yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol oluşturma riski kadınlarda daha düşüktür. Kadınların daha güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olması, enfeksiyon ve hastalıklara karşı daha etkili mücadele vermelerine yardımcı olur.
Kadınlar, belirli hastalık türlerine ve durumlara karşı bazı koruyucu etkiler üretebilen, daha yüksek östrojen seviyelerine sahiptir. Ek olarak, hem erkeklerde hem de kadınlarda bulunan testosteron, belirli kanser türleri ve kardiyovasküler hastalık riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir.
Pek çok toplumda kadınların tıbbi bakım arama, gerektiğinde tıbbi yardım alma ve tıbbi tavsiyelere uyma eğiliminin erkeklerden daha fazla olduğu görülmüştür. Ayrıca kadınların sağlıklarına öncelik verme, egzersiz yapma ve sağlıklı beslenme gibi sağlıklı davranışlarda bulunma olasılıkları daha yüksektir. Bu faktörlerin yanı sıra kadınlar, daha geniş bir sosyal destek ağlarına sahip olabilmektedir. Bu durum da biyolojik ve psikolojik sağlık açısından kadınlara fayda sağlamaktadır. Kadınların genel olarak sosyal ilişkilere sahip olmaları, kadınlara duygusal destek sağlamanın yanı sıra stresle başa çıkmalarına da yardımcı olmaktadır. Bu, stresin fiziksel ve zihinsel sağlıkları üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Genel olarak, kadınların erkeklerden daha uzun yaşama eğiliminde oldukları gerçeğine katkıda bulunan çeşitli faktörlerin olduğu açıktır. Bu faktörlerin bazıları biyolojik iken bazıları yaşam tarzı veya hormonal farklılıklardan oluşmaktadır. Bu faktörleri göz önünde bulundurarak kadınların erkeklerden daha uzun ve sağlıklı yaşadığı bilimsel bir açıklamayla anlaşılabilir.
