Hemen hemen herkesin hayatında en az bir defa gördüğü orta boylu, iri gagalı, siyah renkli olan kargalar hakkında bugüne değin pek çok şey söylenmiştir. Hatta atasözleri ve deyimlere bile konu olmuşlardır. “Besle kargayı oysun gözünü”, “karga sesli”, “karga tulumba etmek” gibi sözler ortaya atılmıştır. Halbuki genellikle kötümser ifadelerle anlatılan kargaların aslında ne kadar zeki ve pratik hayvanlar olduklarını biliyor musunuz?
Kargalar, bilinenin aksine 200 yıl yaşamazlar ve sadece leşle beslenmezler. 100 den fazla tür içeren Corvus ailesinden olan kargalar omnivor olarak beslenirler. Yani hem etçil hem otçul hayvanlardır ve doğada buldukları böcek, bitki, tohum, yiyecek artıkları, kuş yumurtaları, ağaç meyveleri vs birçok şeyle beslenebilirler. Ayrıca yaşam süreleri de türüne bağlı olmakla beraber 7 yıl ile 20 yıl arasında değişir.
Sosyal zeka bakımından da gelişmiş olan bu canlıların bazı türleri arasında basamak şeklinde bir üstünlük durumu görülür. Buna göre en üst basamaktaki güçlü kargalar en alt basamaktaki zayıf kargaları dışlarlar. Fakat buna rağmen üstünlük durumu farketmeksizin etraftaki herhangi bir tehlikeye karşı sürekli tetikte dururlar ve sürü halinde dolaştıkları için beklenmeyen bir durum veya tehdit karşısında sürüyü koruma ve savunma hareketine başlarlar. Bu esnada tehlike altında bulunan zayıf bir karga bile olsa sürüdeki diğer kargalar tehlike içinde olan bu karga için içgüdüsel bir davranış sergileyerek tehdit olarak gördükleri durumdan kurtarırlar.
Kargaların bugüne kadar keşfedilmiş en değişik özellikleri ise, tıpkı bir mobese kamerası gibi etraflarında olan biten her şeyi hafızalarına kaydedip tekrar aynı durumla karşılaşma olasılığında buna karşı önlem alabilmeleridir. Bundan dolayı kuşlar dünyasının en zeki hayvanları olarak bilinirler. Kargaların şempanzelerle benzer zekaya sahip olduğu da yapılan araştırmalar neticesinde kanıtlanmıştır. 1997 yılında Kaliforniya Üniversitesi’ndeki araştırmacılarla yapılan bir çalışmada kargaların trafikte ilerleyen araçların önüne düşürdükleri cevizlerin kırıldığını farketmelerinden kaynaklanan bir davranış biçimi gözlemlenmiştir. Fakat bu çalışmada araştırmacılar kargaların araçları ceviz kırmak için kullanmadıklarını iddia etmişlerdir. Yıllar içerisinde kargaların insanlarla yaşamaya uyum sağlamalarından ötürü bu davranışı sürekli olarak yaptıkları gözlemlenmiştir. Böylece kargaların yavrularına ve onların da diğer akranlarına öğretmesiyle bu davranışı sergiledikleri ortaya çıkmıştır. 2013 yılında yapılan başka bir araştırmada ise kargalar ile çocukların yetenekleri kıyaslanmış ve buna göre kargaların 5-7 yaşındaki çocuğun zekasıyla aynı zekaya sahip olabileceği düşünülmüştür.
Kargaların, gelişen ve her gün değişen dünyaya ayak uydurmaları sayesinde eğitilebilir olduklarına da şahit olunmuştur. Çünkü çevrelerinde olan her şeye duyarlı ve öğrenmeye fazlasıyla meyilli canlılardır. Bir arkadaşı ile yaptığı görüşme sayesinde kargalar üzerine çalışma yapan yazar ve teknoloji uzmanı Joshua Klein’in, kargaların eğitilebilir olduklarını kanıtlayan çalışmasında; yoğun olarak yaşadıkları çeşitli bölgelere otomat bırakılmıştır, fıstık ve bozuk para ile yapılan bu çalışmada kargalara bozuk para ile otomattan fıstık alabilecekleri öğretilebilmiştir. Böylece kargaların doğa dostu çalışmalar için eğitilebilir oldukları da ileri sürülmüştür.
1. LORENZ, K. (1976). Toplu halde yaşayan hayvanlarda ahlaka benzeyen davranışlar. Felsefe Arkivi, (20).
2. Jelbert, S. A., Taylor, A. H., Cheke, L. G., Clayton, N. S., & Gray, R. D. (2014). Using the Aesop's fable paradigm to investigate causal understanding of water displacement by New Caledonian crows. PloS one, 9(3), e92895.
3. Cristol, D. A., Switzer, P. V., Johnson, K. L., & Walke, L. S. (1997). Crows do not use automobiles as nutcrackers: putting an anecdote to the test. The Auk, 296-298.
4.https://www.ted.com/talks/joshua_klein_a_thought_experiment_on_the_intelligence_of_crows/transcript?language=tr
5. https://www.youtube.com/watch?v=HWXe7Js6GnI&t=129s