Bir kişinin yaşı oldukça yüksek olabilir, ancak cilt bakımına iyi dikkat etmişse ve yaşlanma belirtileri daha az görünüyorsa, bu durum "cilt yaşının" kronolojik (kişinin doğum tarihine göre hesaplanan yaş) yaşından daha genç olduğunu gösterir. Peki, cilt yaşı nedir ve onu nasıl genç tutabiliriz hiç düşündünüz mü? Cilt yaşı, kişinin cildinin yaşlanma belirtilerini gösterme hızını tanımlayan bilimsel olmayan subjektif bir terimdir. Genellikle yaşam tarzı, yaş, sağlık ve cilt bakımı alışkanlıkları ve genetik faktörlere bağlıdır. Günümüzde yaşlanma karşıtı kimyasal kozmetik (sentetik) ürünlerin sayısı oldukça artmış olsa da cildinizin genç kalmasına yardımcı olacak bazı bitkiler ve bitki özlerinin varlığı da bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Cildin yaşlanması karmaşık bir süreçtir ve aşağıda belirtilen faktörlerin kombinasyonu cildin yaşlanma hızını etkilemektedir. Cilt yaşını etkileyen başlıca faktörler şunlar olabilir:
Genetik faktörler cilt yaşını etkileyebilir: Genetiğe bağlı olarak bazı insanlar daha yavaş yaşlanabilirken, bazıları daha erken yaşlanabilir.
Güneşe maruz kalmak cilt yaşını etkileyebilir: Güneşteki UV ışınlarına uzun süre maruz kalmak cildin elastikiyetini azaltabilir, kırışıklıkların oluşmasına neden olabilir ve cilt lekelerine yol açabilir. Bu durumlar cildin yaşlanma sürecini hızlandırabilir.
Beslenme şekli cilt yaşını etkileyebilir: Antioksidanlar, vitaminler ve minerallerin bol bulunduğu yiyeceklerin cildin yaşlanmasını geciktirebildiği araştırmalarla gösterilmiştir.
Sigara ve diğer zararlıların kullanılması cilt yaşını etkileyebilir: Sigara gibi zararlı maddeler erken yaşlanmaya neden olan serbest radikalleri içerdiğinden kullanımı cildin yaşlanmasını hızlandırabilir.
Cilt bakımı cilt yaşını etkileyebilir: Güneş koruması, nemlendirici yararlı serumların kullanımı gibi doğru cilt bakımı rutini cildin genç ve sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir.
Stres düzeyi cilt yaşını etkileyebilir: Stres, vücutta kortizol hormonunun artmasına neden olabilir ve bu da yaşlanma sürecini hızlandırabilir.
Uyku kalitesi cilt yaşını etkileyebilir: Yeterli uyku almak cildin yenilenmesine ve genç görünmesine yardımcı olurken yetersiz uyku cilt sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Hareket ve egzersiz cilt yaşını etkileyebilir: Düzenli egzersiz cildin kan dolaşımını artırabilir ve cildin sağlığını destekleyerek genç görünmesine neden olabilir.
Cildin yaşlandığına dair belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterse de cilt yaşlanmasıyla ilişkilendirilen belirtilerin başında yüzde, göz çevresinde, alında ve ağız çevresinde görülen kırışıklıklar gelmektedir. Ayrıca cildin elastikiyetinin azalmasıyla cildin sarkması da yaşlılık belirtilerindendir. Güneşe maruz kalma sonucu ortaya çıkan yaşlılık lekeleri veya ciltteki renk düzensizlikleri, göz altı torbaları ve göz çevresindeki morluklar cilt yaşlanmasıyla ilişkilendirilen diğer belirtilerdir.
Cilt yaşlanması kaçınılmaz bir süreç olsa da önlemler alarak bu süreci yavaşlatabilir ve cildi daha sağlıklı görünümde tutabilirsiniz. Güneş koruması, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve uygun cilt bakımı, zararlı alışkanların sınırlandırılması, yeterli uykunun alınması gibi önlemler yaşlanma belirtilerini azaltabilir veya geciktirebilir. Ayrıca dermatolog tavsiyelerini dinlemek de cildinizi genç tutmak için önemlidir. Dermatolog tavsiyesiyle kullanabileceğiniz retinoidler, lazer tedavileri ve kimyasal peelingler gibi ürünler ve prosedürler size kişiselleştirilmiş cilt bakımı yönergesi sunarak hızla sonuca ulaşmaya yardım edebilir. Kozmetik sektörünün genişlemesi ve dermatolojik tedavilerin artsa da yapılan bilimsel araştırmalar sağlıklı ve doğal beslenerek de cildi genç tutmanın mümkün olduğunu göstermektedir.
Evet, bazı bitki ve bitki özleri, toksik maddeleri (serbest radikaller) temizleme, enzimatik bozulmayı engelleyerek cilt yapısını koruma veya ciltte kolajen sentezini destekleyerek cilt elastikiyetini ve sıkılığını olumlu yönde etkileme yeteneğine sahiptir. Ayrıca yaşlanma karşıtı kozmetik ürünlerde de cilde faydalı bitkiler sıklıkla kullanılmaktadır. Peki, cildin genç kalmasını sağlayan bitkiler nelerdir?
Yaşlanma karşıtı ürünlerde kullanılan birçok bitki ve bitki özü vardır. Bu bitkilerin antioksidanlar, vitaminler, mineraller ve diğer besin maddeleri açısından zengin olduğu bilinir ve cilt sağlığını desteklemeye yardımcı olabilirler. İşte yaşlanma karşıtı ürünlerde sıkça kullanılan bazı bitkiler:
Yeşil Çay (Camellia sinensis ): Bilimsel araştırmalar yeşil çayın tüketilmesinin ve cilde uygulanmasının iltihaplanma, kimyasal ve UV kaynaklı hasara karşı koruduğu ve iyi geldiğini göstermiştir.
Aloe Vera (Aloe vera): Aloe vera, ciltte nemlendirici, yatıştırıcı ve iyileştirici özelliklere sahip olması nedeniyle cilt tedavilerinde sıklıkla kullanılır.
Ginseng (Panax): Ginseng, cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olabilir. Böylece cildin daha parlak ve canlı görünmesine yardımcı olur.
Devedikeni (Silybum marianum): Devedikeni tohumlarının içeriğinde anti-inflamatuar (ödem azaltıcı), antioksidatif (toksik madde karşıtı) ve antikarsinojenik (kanser karşıtı) özelliklere sahip maddeler bulunmaktadır. Böylece cilt tedavilerinde kullanılabilir.
Nar (Punica granatum): Araştırmalar nar ekstraktının oksidatif stres (vücut toksinlerinin artışıyla ortaya çıkan durum) ve yaşlanma belirtilerine karşı koruduğu ve bu nedenle cilt bakım ürünlerinde yararlı bir takviye olabileceği gösterilmiştir.
Trabzon hurması (Diospyros kaki): Bu bitkinin yaprağı araştırmalarda, kırışıklık önleyici ve cilt rengini açıcı etki göstermiştir.
Kuşburnu (Rosa canina): Bilim insanları kuşburnu ekstraktının ağızdan alındığında cilt beyazlatıcı bir madde olarak faydalı olabileceğini söylemektedir.
Zencefil (Zingiber officinale): Zencefilin içerisindeki aktif bir bileşeni olan gingerol, antipiretik (ateşli durumlarda vücut sıcaklığını düşüren) ve antiinflamatuar (ödemi azaltan) aktiviteler göstermektedir.
Kakao (T. cacao): Kakao yağı, cildi nemlendirebilir, cilt tonunu düzeltebilir ve ince çizgileri azaltabilir.
Biberiye (Salvia rosmarinus): Biberiye yağı, ciltteki sıkışmış gözenekleri açabilir ve cilt tonunu dengeleyebilir.
Bu bitkiler ve dahası, yaşlanma karşıtı cilt bakım ürünlerinin içeriğinde yaygın olarak bulunanlardır. Ancak her cilt farklıdır ve bir ürünün size iyi gelip gelmeyeceği kişisel cilt tipinize bağlı olarak değişebilir. Bu yüzden bu bitkileri kullanırken ya da cilt bakım ürünleri seçerken dermatolog tavsiyelerini ve ürün etiketlerini dikkate almak önemlidir.
Genel olarak, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları (sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, yeterli uyku, güneş koruması vb.) ve doğru ürünlerle yapılan cilt bakımı ile cilt sağlığını korumak ve yaşlanma belirtilerini geciktirmek mümkündür.